Dyrektor muzeum
Aneta I. Oborny
historyk kultury, muzykolog, muzealnik, publicysta, krytyk muzyczny, doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, kustosz dyplomowany. Od 2011 roku dyrektor Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu
Życiorys
Absolwent Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kielcach (obecnie Uniwersytet Jana Kochanowskiego) kierunku Wychowanie Muzyczne oraz Szkół Muzycznych I i II stopnia im. Ludomira Różyckiego w Kielcach, w klasie fortepianu.
W latach 1991–1993 pracownik Muzeum Narodowego w Kielcach, w Dziale Głównego Inwentaryzatora, następnie organizator do spraw promocji i redaktor w Filharmonii Świętokrzyskiej im. Oskara Kolberga w Kielcach.
Od 1997 wykładowca, następnie adiunkt kieleckich uczelni: Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kielcach (przekształconej następnie w Akademię Świętokrzyską) i Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach (Instytut Muzyki, Instytut Polonistyki, Instytut Sztuk Pięknych), Wszechnicy Świętokrzyskiej oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (filia w Kielcach), prowadzący wykłady z historii kultury muzycznej, krytyki muzycznej, historii architektury i sztuki, estetyki muzyki, wiedzy o kulturze muzycznej oraz socjologii kultury.
Współpracownik Radia Kielce, a także Radia Jedność. Twórca kilkuset autorskich audycji muzycznych oraz felietonów. Krytyk muzyczny, felietonista, popularyzator kultury muzycznej. Autor blisko 140 publikacji zamieszczanych w periodykach kulturalnych i dziennikach, m.in. w miesięcznikach kulturalnych: „Ikar”, „Teraz”, Świętokrzyskim Magazynie Kulturalno-Artystycznym „Dedal”, „Gazecie Kieleckiej”, „Słowie Ludu”, „Gazecie Wyborczej”, „Twórczość Ludowa”.
Autor książek oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych, popularnonaukowych oraz opracowań o tematyce muzycznej, ukazywanej w aspekcie problematyki historyczno-społecznej oraz o tematyce instrumentologicznej, często prezentowanej w perspektywie interdyscyplinarnej, szczególnie w odniesieniu do sztuk pięknych, publikowanych w periodykach i wydawnictwach naukowych m.in. Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, Muzeum Narodowego w Gdańsku, Uniwersytetu Wrocławskiego, Kieleckiego Towarzystwa Naukowego, Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu.
Od 2011 roku autor, współautor i kurator wstaw oraz projektów muzealnych, w tym nagradzanych w ogólnopolskim Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku „Sybilla”, mazowieckim konkursie „Mazowieckie zdarzenie muzealne – Wierzba” i ogólnopolskim konkursie Polskiego Radia „Fonogram źródeł”.
Wystawy i projekty muzealne, m.in.:
- „Harmonie – gra cały świat” (2012)
- „Dama z harfą – wokół dyskretnej aury obrazu” (2014)
- „Instrumenty… – zobaczyć i usłyszeć tradycję” (od 2015)
- „Zobaczyć muzykę źródeł. Muzyka i ludowe instrumenty muzyczne w malarstwie polskim” (2015)
- „Motywy muzyczne w malarstwie europejskim w obrazach z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie” (2016)
- „Malecki – urzeczeni pejzażem” (2016)
- „Ludowe stradivariusy” (2017)
- „Sobiescy – zachowane w dźwiękach” – autor koncepcji – (2018)
- „Magia instrumentów. Osobliwości inwencja trzygłosowa” (od 2019)
- Zamek w Szydłowcu. Wokół mecenatu dawnych właścicieli (2022)
- Lira korbowa – instrument romantycznego mitu (2023)
Jako dyrektor Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu twórca nowego oblicza placówki. Pod jej kierunkiem szydłowieckie muzeum, wcześniej podejmujące działania o zasięgu regionalnym, stało się nowoczesną, zarówno w warstwie merytorycznej, jak i warstwie organizacyjnej, instytucją o charakterze ogólnopolskim, realizującą złożone projekty i dysponującą rozbudowaną infrastrukturą.
Aneta Oborny jest członkiem Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM Polska), jurorem konkursów, m.in. Ogólnopolskiego Konkursu „Jawor – u źródeł kultury”, członkiem rady wydawniczej czasopisma humanistycznego „Niepodległość i Pamięć”.
Nagrody i odznaczenia:
- Medal Pro Mazovia za wybitne zasługi oraz całokształt działalności na rzecz województwa mazowieckiego
- Zasłużony dla kultury Powiatu Szydłowieckiego
Wybrane publikacje:
Książki:
- „Życie muzyczne Kielc 1815-1914”, wyd. Jedność, Kielce 2006
- „Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu (1975-2010)”, Kielce 2010
- „Zobaczyć muzykę źródeł. Muzyka i ludowe instrumenty muzyczne w malarstwie polskim”, Szydłowiec 2015 (wyróżnienie w konkursie „Mazowieckie zdarzenie muzealne – Wierzba”)
- „Polskie instrumenty ludowe”, seria „Ocalić od zapomnienia”, wyd. MUZA S.A., Warszawa 2015
- „Motywy muzyczne w malarstwie europejskim XVII-XIX wieku w obrazach z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie”, red. i tekst, Szydłowiec 2016
- „Ludowe stradivariusy” (oprac.), Szydłowiec 2017
- „Sobiescy – zachowane w dźwiękach” (red.), Szydłowiec 2018 (Nagroda Specjalna Polskiego Radia na konkursie Fonogram Źródeł podczas 22. Festiwalu Folkowego Polskiego Radia „Nowa Tradycja” 2019, I nagroda w konkursie „Mazowieckie zdarzenie muzealne – Wierzba” 2019)
- „Ale dżaz! W instrumentarium ludowego rytmu” (red.), Szydłowiec 2020
- „Efemerofity na ziemiach polskich. Śladem migracji instrumentów muzycznych” (red. i tekst), Szydłowiec 2021
- „Zamek w Szydłowcu. Wokół mecenatu dawnych właścicieli” (red.), Szydłowiec 2022
Artykuły:
- „Instrument >obszarów tęsknot<. Motywy lirnika i liry korbowej w malarstwie polskim XIX i początku XX wieku”, w: „Lira korbowa. Instrument romantycznego mitu”, Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, Szydłowiec 2023, s. 71-91
- „Alojzy Oborny (1933-2022) – wspomnienie żony”, Muzealnictwo, t. 63, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Warszawa 2022
- „Muzealne podróże muzycznych artefaktów. Szydłowieckie zbiory – nowe treści w nowych przestrzeniach”, w: A. I. Oborny (red. i wstęp), „Efemerofity na ziemiach polskich. Śladem migracji instrumentów muzycznych”, Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, Szydłowiec 2021, s. 11-29
- „Stryjeńska – muzyka nieokiełznanej natury”, w: „Pejzaże dźwiękowe i muzyczne wsi polskiej”, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Gdańsk 2021, s. 61-70
- „Chopin – w wizualności nastroju. Wokół inspiracji polskiego modernizmu”, w: „Widzę muzykę”, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Warszawa 2021, s. 63-81
- „W świątyni percepcji. Ekspozycja polskich ludowych instrumentów muzycznych szydłowieckiego muzeum – doświadczanie tradycji poprzez doświadczenie tradycji muzycznej”, „Audiosfera. Koncepcje – Badania – Praktyki”, nr 1(3)/2016, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2016, s. 55-62
- „Motywy muzyczne w malarstwie europejskim XVII-XIX wieku w obrazach z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie”, w: „Motywy muzyczne w malarstwie europejskim XVII-XIX wieku w obrazach z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie”, Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, Szydłowiec 2016, s. 13-24
- „My – Oni – muzyka tradycyjna jako wartość budująca poczucie odrębności regionalnej”, „Ziemia Odrowążów”. Kwartalnik Społeczno-Kulturalny nr 3 (20), 2013, s. 20-21
- „Kielce przez stulecia. Życie muzyczne w XIX wieku”, w: „Kielce przez stulecia”, Kielce 2014, s. 259-263
- „Kielce przez stulecia. Życie muzyczne po II wojnie światowej”, w: „Kielce przez stulecia”, Kielce 2014, s. 630-634
- „Harmonie – gra cały świat. Wystawa Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu”, „Twórczość Ludowa” 2012 nr 3-4 (73), s. 58-59
- „Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu. Historia – zbiory – teraźniejszość”, „Twórczość Ludowa” 2012 nr 3-4, s. 31-34
- „Znani kieleccy ewangelicy”, w: „Z tradycji i dziejów ewangelików kieleckich”. Studia pod redakcją Jarosława Kłaczkowa, wyd. Jedność, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce 2011, s. 55-78
- „Kieleckie tradycje organowe i chóralne – Józef i Jerzy Rosińscy”, Kieleckie Studia Teologiczne, t. 8, WSD w Kielcach, Kielce 2009, s. 391-414
- „Feliks Jaroński i jego udział w kształtowaniu polskiej kultury muzycznej XIX wieku”, w: „100 lat zorganizowanego ruchu turystyczno-krajoznawczego w Kielcach”, red. Z. Kowalczewskiego i E. Nowak, Wszechnica Świętokrzyska, Kielce 2008, s. 147-162
- „Muzyka w kieleckich świątyniach Kościoła rzymskokatolickiego w drugiej połowie XIX stulecia”, Kieleckie Studia Teologiczne, t. 6, WSD w Kielcach, Kielce 2007, s. 255-275
- „Życie muzyczne w środowisku kieleckich gimnazjalistów w czasach Stefana Żeromskiego”, w: „Kielce i kielczanie w XIX i XX wieku”. Monografia pod redakcją Urszuli Oettingen, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce 2005, s. 45-64
- „Wielcy muzycy na estradach kieleckich w II połowie XIX wieku”, „Rocznik Świętokrzyski” Seria A – Nauki Humanistyczne 2001, nr 26, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce 2011, s. 69-82
- „Świat dźwięków Stefana Żeromskiego”, „Ikar” 1997, nr 2(42), s. 27-28
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.