Bębenek obręczowy, jednomembranowy z brzękadłami

• miejsce powstania: Podlesie Mleczkowskie (woj. mazowieckie)
• datowanie: pocz. XX w.

Bębny to jedne z najstarszych instrumentów. Pełniły przede wszystkim funkcje obrzędowe i sygnalizacyjne. W XIX wieku pojawiły się w kapelach ludowych na ziemiach polskich, towarzysząc piszczałkom, skrzypcom czy basom.

Najpopularniejsze były bębenki z jedną membraną, przymocowaną do drewnianej, okrągłej obręczy. Nazywano je grajcarkami, tamburynami lub bębenkami cygańskimi.

Liczący ponad 100 lat bębenek z południowej części województwa mazowieckiego posiada w obręczy pięć podłużnych otworów, w których zostały umieszczone metalowe podwójne talerze – brzękadła. Do metalowych uchwytów przymocowano tzw. „krzyżak” do trzymania instrumentu podczas gry.

Instrument należał do słynnego skrzypka Jana Bogusza (1918–1945), który podarował go jednemu ze swoich uczniów – Józefowi Papisowi. Józef Papis również był ludowym instrumentalistą. Grał w Kapeli Bogusza.

—

Audiodeskrypcja planszy: