Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu w 2019 r. rozpoczęło drugie pięćdziesięciolecie istnienia ważnym wydarzeniem – otwarciem nowej siedziby, której budowa była największą inwestycją w dziejach instytucji. Nowy budynek otwiera szerokie perspektywy dla działalności muzeum. Pozwala na znaczne powiększenie powierzchni ekspozycyjnej w zamku oraz na poszerzenie zakresu prac nad gromadzeniem i badaniem polskiego instrumentarium ludowego, które nie tylko jest ważnym elementem narodowej kultury, ale na przestrzeni lat inspirowało i wciąż inspiruje artystów do działań twórczych.
Przykładem jest towarzysząca inauguracji wystawa obrazów Zofii Stryjeńskiej Obrzędy, muzyka, tańce. Stryjeńska – szaleństwo dźwięku i koloru. Zaprezentowano na niej fotografie cyfrowe prac wybitnej malarki, w których obecne są muzyka i instrumenty muzyczne, przywołujące wizje artystyczne zabawy, melodii i tańców. Ekspozycja powstała dzięki uprzejmości spadkobierców Zofii Stryjeńskiej, którzy wyrazili zgodę na udostępnienie cyfrowych wizerunków jej prac dobranych do tematu wystawy, znajdujących się w zbiorach: Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Biblioteki Narodowej w Warszawie, Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Muzeum Mazowieckiego w Płocku, Muzeum Okręgowego w Toruniu, Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem oraz Gminy Tarnów – Urzędu Miasta Tarnowa.
Zofia Stryjeńska wypracowała charakterystyczny styl, który pozwala rozpoznać jej prace wśród wielu innych. Geometryzacja formy, spłaszczenie przestrzeni, wyraźna i pewna kreska, żywa kolorystyka, dynamiczne ujęcia scen i tematyka nawiązująca do ludowości, która pod pędzlem Stryjeńskiej zyskała rangę zjawiska dekoracyjnego i niemal bajkowego. Postacie na jej pracach wydają się nieposkromione i wolne, emanują radością życia i energią. W okresie międzywojennym interpretowano tematykę i charakter twórczości Zofii Stryjeńskiej jako poszukiwanie stylu narodowego w odrodzonej Polsce, sięgając do motywów prasłowiańskich, ludowości i legend. W dorobku artystki można znaleźć wiele prac nawiązujących wprost lub aluzyjnie do świata dźwięków. Przedstawienia grajków, scen tanecznych, korowodów tancerzy, scen symbolicznych czy obrzędów z towarzyszeniem muzyki oglądać można w takich dziełach jak: Pieśń miłosna (Taniec z gitarą, po 1930), Zabawa wiejska (ok. 1960), Wiejska zagroda (ok. 1960), Tańce góralskie (ok. 1935), Para nowożeńców krakowskich (1918), Zaloty (ok. 1940), Chłopiec z dziewczyną przy studni (ok. 1960), Żniwiarka z sierpem i muzykant (ok. 1960), Żniwiarze (1964), Alegoria życia ludzkiego (ok. 1964), czy Scena z grajkiem (po 1945). Wśród kompozycji monumentalnych wyróżniają się obrazy: Świt (Poranek, 1923), Zmierzch (Wieczór, 1923), Koncert Berlioza (1923) oraz Woda i Ogień (1928).
Obrzędy, muzyka, tańce. Stryjeńska – szaleństwo dźwięku i koloru – wystawa obrazów Zofii Stryjeńskiej.
fot. T. Rogala, W. Kielichowski
