Ludowe „stradivariusy”

Ludowe „stradivariusy”

Na wystawie – będącej częścią szerszego projektu o tym samym tytule, realizowanego przez muzeum ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa Mazowieckiego – znalazły się specjalnie wyselekcjonowane egzemplarze skrzypiec, najciekawsze i najbardziej znamienne formy tych instrumentów ludowych. Zdecydowana większość z nich pochodzi z naszych magazynów (57 skrzypiec), dziewięć cennych eksponatów użyczyły nam: Muzeum Narodowe w Poznaniu, Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Muzeum Narodowe w Kielcach oraz Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie.

Wprowadzony wśród kolekcji wewnętrzny podział na skrzypce zabawki, prymitywne, żłobione, klejone, ze zdobieniami oraz formy hybrydyczne, pozwala na bardzo jasny i czytelny odbiór wystawy. Każda z przedstawianych grup przedstawia konkretny problem w lutnictwie ludowym i sposoby jego rozwiązywania przez wytwórców. Dzięki temu zwiedzający mogli podziwiać kunszt polskich lutników ludowych, którzy w przeciwieństwie do tych profesjonalnych, nie są ograniczeni konkretną formą, wymiarami czy używanymi materiałami. Ich jedynym ograniczeniem jest ich własna wyobraźnia i możliwości. Ciekawym elementem wystawy jest również odtworzony warsztat lutniczy wraz ze skrzypcami Jana Rafalskiego przedstawiającymi kolejne etapy budowy tych instrumentów oraz egzemplarze powstałe podczas warsztatów prowadzonych przez Zbigniewa Butryna i Piotra Sikorę. Oprócz tego przybyli goście mogli podziwiać obrazy autorstwa Jacka Malczewskiego (Mężczyzna grający na skrzypcach), Sylweriusza Saskiego (Górale) – ze zbiorów MLIM oraz Witolda Pruszkowskiego (Pastuszek grający na skrzypcach) – ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, Zofii Stryjeńskiej (Wiejska Zagroda, Żniwiarze) – ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Tarnowie, które przedstawiają grających na skrzypcach muzykantów.

Wystawie towarzyszy katalog (opracowanie i wstęp: dr A. I. Oborny, tekst prof. Ewa Dahlig-Turek, noty katalogowe Katarzyna Zedel).

Wystawa dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz z budżetu Samorządu Województwa Mazowieckiego.