„Lira korbowa – instrument romantycznego mitu. Katalog wystawy” to publikacja towarzysząca rozległemu projektowi naukowo-wystawienniczo-edukacyjnemu realizowanemu przez Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu i w całości poświęconemu lirze korbowej.
Publikacja jest dwujęzyczna w języku polskim i angielskim, bogato ilustrowana, w kolorze.
Katalog „Lira korbowa – instrument romantycznego mitu” to wydawnictwo naukowe przedstawiające dzieje liry korbowej, budowę tego wyjątkowego instrumentu oraz funkcje jakie pełnił na przestrzeni lat. Publikacja eksponuje szeroki kontekst występowania instrumentu w sztukach plastycznych i literaturze pięknej.
Wydawnictwo jest podzielone na dwie części. W pierwszej części znajdują się eseje z dziedziny instrumentologii. Zbigniew Jerzy Przerembski – etnomuzykolog, profesor nadzwyczajny Instytutu Muzykologii Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego i Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk – jest autorem tekstu „Lira jako instrument muzyczny”, w którym przedstawia budowę i historię liry korbowej, jej wczesnośredniowieczną proweniencję oraz zasięg występowania instrumentu.
Dr hab. Tomasz Rokosz – profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Katedrze Etnomuzykologii i Hymnologii Instytutu Nauk o Sztuce na Wydziale Nauk Humanistycznych, w swoim tekście „Fenomen liry korbowej w literaturze i przestrzeni społeczno-kulturowej ziem polskich XIX i XX wieku” analizuje powstanie romantycznego mitu liry i lirnika, który pojawił się w kulturze w XIX i XX wieku. Autor wnikliwie bada dzieła literatury i odnajduje motywy mityzujące lirę korbową w twórczości m.in. Teofila Lenartowicza, Władysława Syrokomli, Juliusza Słowackiego. Poszukiwania romantycznego mitu w utworach literackich Rokosz kontynuuje, zajmując się najbardziej znanym motywem lirniczym, a mianowicie legendą profety – Wernyhory.
Dr Aneta I. Oborny – dyrektor Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, w eseju „Instrument obszarów tęsknot. Motywy lirnika i liry korbowej w malarstwie polskim XIX i początku XX wieku” przedstawia i opisuje dzieła polskich artystów zainspirowanych romantycznym mitem liry korbowej i lirnika. Wśród twórców, których dzieła analizuje autorka znajdują się m.in. Jan Matejko, Hipolit Lipiński, Witold Pruszkowski, Leon Wyczółkowski, Jacek Malczewski, Teodor Axentowicz, Stanisław Wyspiański. Esej ten jest bogato ilustrowany.
Ostatni tekst, „Kręcą się koła”, przygotował Remigiusz Mazur-Hanaj – muzyk, etnograf, animator kultury, publicysta, znawca tematu, który ukazuje lirę korbową we współczesności. Autor przybliża ewolucję budowy instrumentu, jej nowoczesnego zastosowania w muzyce. W tekście zostali również zaprezentowani najważniejsi artyści, lirnicy i budowniczowie instrumentów z całego świata, którzy mieli wpływ na rozwój liry korbowej.
Druga część publikacji to część katalogowa, w której znajdują się fotografie instrumentów oraz ikonografia, będące eksponatami i elementami wystawy czasowej „Lira korbowa – instrument romantycznego mitu”.
