Wystawa „Grajże grajku, graj” prezentuje stroje i instrumenty muzyczne jedenastu wybranych regionów Polski: kaszubskiego, lubuskiego, szamotulskiego, bukowskiego, łowickiego, biłgorajskiego, świętokrzyskiego, rzeszowskiego, żywieckiego, górali Beskidu Śląskiego i Podhala.

Strój ludowy jest ważnym i jednym z najefektowniejszych elementów dorobku kultury wsi. Nie noszono go na co dzień ani do pracy, do zajęć domowych czy na polu. Strój zakładano na okazje uroczyste, odświętne. Traktowany był jako odzież paradna, reprezentacyjna, pełnił funkcje symboliczne i wyróżniające. Swym bogactwem podkreślał wagę uroczystości związanych z cyklem kalendarza obrzędowego oraz indywidualnych, ważnych wydarzeń w życiu człowieka. Świadczył o zamożności i o przynależności do określonej grupy społecznej. Strój sprawiano na całe życie. Szanowano go i przekazywano nieraz kilkakrotnie z pokolenia na pokolenie. Tak było zarówno w zamożnych, jak i w biedniejszych rodzinach.
Jeszcze na początku XX wieku poszczególne formy strojów obejmowały swym zasięgiem jedną lub kilka wsi, parafię czy region. Stopniowo jednak – na skutek przeobrażeń gospodarczych, społecznych i politycznych – poszczególne regiony ulegały modyfikacjom – rozszerzały się, kurczyły, a niekiedy zanikały niemal zupełnie. Najbardziej okazale strój ludowy prezentował się w wieku XIX i na początku XX. W wielu regionach Polski stroje noszono jeszcze w pierwszych latach po II wojnie światowej. Od lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych zaobserwować można zanikanie i ubożenie form stroju bądź ograniczenie do pojedynczych najpraktyczniejszych jego części.
Stroje ludowe wykonywano przez długi czas z surowców własnej produkcji, pozyskiwanych z uprawy roli i hodowli zwierząt. O specyfice i odrębności regionalnej świadczyły również wyszycia i hafty zdobiące stroje. Były elementami o znaczeniu magicznym, symbolicznym i społecznym. Wyróżniały noszące je osoby stosownie do wieku, stanu i okoliczności. Jeszcze na początku XX wieku wymowa motywów i kolorów była zrozumiała dla większości ich użytkowników. W latach późniejszych funkcje te ulegały zatarciu, pozostała wyłącznie funkcja dekoracyjna.
Obok strojów różnice regionalne dotyczyły wielu elementów kultury ludowej. Jednym z nich była kultura muzyczna. Tak jak strój, muzyka i instrumenty muzyczne zmieniały się
i różnicowały regionalnie. Instrumentaliści, najczęściej grający zespołowo, w kapelach, akompaniowali do tańca, powtarzając tę samą melodię lub łącząc cyklicznie odmienne fragmenty, z różnicowaniem tempa. Główną rolę melodyczną pełniły w kapeli skrzypce, a w niektórych regionach, np. na Podhalu czy w Wielkopolsce, także dudy. Funkcja rytmiczna przypadała bębnowi jedno- lub dwumembranowemu, rytmiczno-harmoniczna basom dużym lub małym. Skład kapeli był poszerzany o klarnet, trąbkę, harmonię, a na północy i południowym wschodzie – o cymbały. Zasadą gry kapeli jest dominacja jednego z instrumentów przy rytmicznym wtórze innych. Ściśle instrumentalne są swobodne improwizacje, np. pasterskie na piszczałkach, różnego rodzaju przygrywki i muzyczne formy sygnałowe na trombitach czy rogach.

Stroje ludowe prezentowane na wystawie zostały wypożyczone ze zbiorów:
Muzeum Etnograficznego – Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu,
Muzeum Miejskiego w Żywcu,
Muzeum Narodowego w Kielcach,
Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie.

Instrumenty muzyczne pochodzą ze zbiorów własnych szydłowieckiego Muzeum.