Wystawa czasowa Ale dżaz! W instrumentarium ludowego rytmu to kolejna w historii Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu wystawa skoncentrowana wokół jednego typu instrumentu i roli jaką odgrywa w świecie muzyki tradycyjnej. Tym razem są to membranofony, w tym ich najbardziej okazały reprezentant –  ludowa perkusja, tzw. dżaz. Będący w tradycji muzycznej stosunkowo od niedawna, bo od lat 30.  XX wieku dżaz, na stałe zmienił latami przeobrażający się skład kapel wiejskich.

Wystawa podzielona została na sześć głównych części, w których prezentowane są kolejno: bębenki jednomembranowe, bębny dwumembranowe, bęben „osznurowany”, barabany (zarówno z kolekcji własnej, jak i wypożyczone z innych muzeów), które są ogniwem między bębenkami jednomembranowymi a dżazami. Centralną część wystawy stanowi odtworzenie kapeli wiejskiej z połowy XX wieku, w składzie z dwoma akordeonami, skrzypcami, saksofonem, trąbką i oczywiście dżazem, na którym każdy może spróbować zagrać i poczuć się jak wykonawca – członek kapeli. W przedostatniej części ekspozycyjnej zaprezentowane są ludowe perkusje czyli dżazy. Swoimi rozmiarami, kolorami i zdobieniami znacznie wyróżniają się w grupie ludowych instrumentów muzycznych. Ostatnią, szóstą przestrzeń ekspozycyjną stanowią instrumenty muzyczne z grupy chordofonów, idiofonów i membranofonów, które podobnie jak dżazy, pełnią w muzyce ludowej funkcje rytmiczne. Są to m.in. basy, skrzypce diabelskie i burczybasy.

Wystawa Ale dżaz! W instrumentarium ludowego rytmu to nie tylko instrumenty. To także liczne zdjęcia z Archiwum Muzyki Wiejskiej fundacji Muzyka Odnaleziona przedstawiające instrumenty perkusyjne podczas obrzędów, wesel, orszaków czy wiejskich zabaw. Prezentowane są również filmy archiwalne i współczesne, zrealizowane podczas badań terenowych prowadzonych przez muzeum. Wystawę wypełnia muzyka dobiegająca z głośników, a w ramach projektu znalazły się na niej także indywidualne stanowiska do odsłuchu muzyki tradycyjnej. Zainteresowani interaktywną stroną ekspozycji mogą spróbować sami wydobyć kilka dźwięków na dostępnych dla zwiedzających instrumentach: drewnianych zabawkach o formach bębenkowych, wykonanych podczas warsztatów budowy instrumentów zorganizowanych przez Muzeum na początku września, bębenku jednomembranowym i na wspomnianym już instrumencie będącym tematem wystawy – dżazie.

 

Kurator, scenariusz: Karolina A. Pawłowska

Koncepcja: dr Aneta Oborny

Aranżacja plastyczna: Marta Majewska

 

Wystawa czynna dla zwiedzających od 30 września 2020 r. do kwietnia 2022 r.

 

Wystawa zrealizowana w ramach projektu „Ale dżaz! W instrumentarium ludowego rytmu” dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz z budżetu Samorządu Województwa Mazowieckiego.