Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu podejmuje działania związane z problematyką instrumentów muzycznych, podkreślając jednocześnie rolę i znaczenie ich twórców; tym samym realizując misję ochrony dziedzictwa materialnego i niematerialnego, jakim jest tradycja budowy ludowych instrumentów muzycznych.

Najważniejsze w tym zakresie są: prowadzony od wielu lat przez Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu program dokumentacji działalności współczesnych budowniczych ludowych instrumentów muzycznych w formie audiowizualnej oraz organizacja cyklicznego działania: Ogólnopolskiego Konkursu na Budowę Ludowych Instrumentów Muzycznych.

Instytucja prowadzi systematycznie badania terenowe, których celem są dokumentacja oraz archiwizacja technik wytwórczych historii twórców ludowych — zarówno mistrzów, jak i mniej znanych artystów-rzemieślników kontynuujących lokalne tradycje muzyczne.

Organizowany przez muzeum od 1985 roku Ogólnopolski Konkurs na Budowę Ludowych Instrumentów Muzycznych jest ważnym narzędziem aktywizującym środowisko budowniczych instrumentów. Działanie służy również aktualizacji listy i biogramów wytwórców związanej z wykonywaniem tradycyjnych instrumentów muzycznych. Konkurs sprzyja popularyzacji wiedzy o twórcach i ich dorobku wśród szerokiego grona odbiorców.