„Graj mi muzykancie, ja cie lubie słuchać” – pod takim hasłem odbyły się w Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu warsztaty instrumentalne i taneczne w dniach 12-14 kwietnia 2013 roku. Uczestnicy poznawali tajniki gry na skrzypcach, basowania oraz bębnienia od mistrza ludowej muzyki skrzypcowej Jana Gacy. Pod uważnym okiem i uchem mistrza zajęcia moderowali uczniowie pana Jana: Katarzyna Rosik, Katarzyna Zedel i Michał Maziarz. Warsztaty taneczne z pasją i znawstwem poprowadziła Katarzyna Tucholska – harmonistka i tancerka związana z warszawskim Stowarzyszeniem „Dom Tańca”.

Weekendowa przygoda z muzyką tradycyjną w szydłowieckim zamku rozpoczęła się w piątkowe popołudnie od warsztatów tańca. Uczestnicy tańczyli w sali kominkowej przy muzyce granej na żywo, ciekawie rezonującej w zamkowej przestrzeni.

W następnym dniu rozpoczęły się warsztaty instrumentalne, na które przyjechali uczestnicy z całej Polski. Wstępem do warsztatów był film Andrzeja Bieńkowskiego „Basy”. Ciekawostką jest fakt, że w filmie tym bębnista z Kapeli Stanisława Klejnasa gra na instrumencie, który obecnie znajduje się w zbiorach MLIM i który można było obejrzeć na ekspozycji. Następnie odbyło się spotkanie z Janem Gacą, który opowiedział o swojej przygodzie z muzyką. Adepci sztuki muzykanckiej z największą uwagą wsłuchiwali się w każde słowo i w każdy dźwięk płynący z mistrzowskich skrzypiec. Naukę gry na poszczególnych instrumentach kontynuowano już w podgrupach: uczestników szkolił pan Jan, pomagali mu: Katarzyna Zedel w grupie skrzypcowej, Katarzyna Rosik bębnistom a Michał Maziarz basistom. Warsztatowicze uczyli się gry na bębenkach i basach m.in. wykonanych przez Piotra Sikorę. Z sali bębnistów słychać było tupanie i klaskanie, gdyż jak zaznaczyła instruktorka „na bębenku powinno grać się całym ciałem”. Mistrz Jan uczył pięknych melodii mazurkowych oraz polki, z radością dzielił się swoim talentem i wiedzą z uczestnikami warsztatów. Elementem uzupełniającym naukę gry na instrumentach była kontynuacja tańca przy muzyce pana Jana Gacy. Tancerze pod kierunkiem Katarzyny Tucholskiej trenowali „poczucie rytmów mazurkowych” w nogach, sercach i głowach – tańcząc bez wytchnienia, nie poddając się zmęczeniu. Orzeźwieniem dla uczestników były napoje szydłowieckiej firmy WWG DAN. W trzeciej części sobotnich warsztatów grupy instrumentalne przemieszały się grając w składach: skrzypce, basy, bębenek. Jan Gaca był bardzo zadowolony z postępów swych podopiecznych.

Zabawa taneczna zaplanowana od godz. 19.00 odbywała się w restauracji Lodownia w Szydłowcu. Oprócz uczestników warsztatów pojawiło się również wielu gości z bliższej i dalszej okolicy. Muzeum z radością gościło muzykantów z regionu: Wiesławę Gromadzką, Piotra Sikorę, Jana Wochniaka, Aleksandra Krupę, Michała Kapturskiego, Tomasza Stachurę, Andrzeja Wiórkiewicza, Zdzisława Kwapińskiego, Krzysztofa Deję, Tadeusza Saubuta i Michała Kwapińskiego. Gościem był także prof. Zbigniew Przerembski – wybitny etnomuzykolog z Uniwersytetu Wrocławskiego, członek Instytutu Sztuki PAN. Po przywitaniu przez dr Anetę Oborny, dyrektor Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, wszystkich gości na sali zabrzmiały przepiękne melodie mazurkowe i nie tylko. Muzykanci z wielką przyjemnością grali wspólnie, w składach które tworzyły się spontanicznie. Jan Gaca po raz kolejny pokazał swoje mistrzostwo, grając ze starszymi i młodszymi muzykantami. Atmosfera na zabawie była wyśmienita, wszyscy czuli wielką radość z tego spotkania a na obszernym parkiecie nie raz brakowało miejsca do tańca.

Ostatniego dnia warsztatów uczestnicy wymieniali spostrzeżenia, analizowali uwagi i rady mistrza Jana. Na koniec spotkania w szydłowieckim Muzeum wszyscy uczestnicy zagrali wspólnie w Sali kominkowej Zamku Radziwiłłów, po oficjalnym zakończeniu warsztatów nadal słychać było tradycyjne melodie – młodym muzykantom trudno było wyrwać się z transu wspólnego muzykowania.

Wszystkim uczestnikom dziękujemy za udział w warsztatach, za radość i optymizm, którymi chętnie dzielili się ze wszystkimi. Właścicielom restauracji Lodownia i Firmie WWG Dan dziękujemy za organizacyjne wsparcie wydarzenia. I przede wszystkim dziękujemy Janowi Gacy za naukę nie tylko melodii i gry na instrumentach ale także fachu muzykanckiego.

Jednocześnie już dziś zapraszamy na jesienną część warsztatów „Graj mi muzykancie, ja cie lubie słuchać”, w czasie których mistrzowie Jan i Czesław Adamczykowie będą uczyli gry na harmonii trzyrzędowej.

Warsztaty muzyki tradycyjnej odbyły się i są współfinansowane w ramach III edycji programu Instytutu Muzyki i Tańca „Szkoła Mistrzów Tradycji”.