Misja Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu

Polska kultura muzyczna

W obszarze polskiej kultury muzycznej wyjątkowe znaczenie ma polska tradycja muzyczna, która na skutek przemian społeczno-ekonomicznych funkcjonuje coraz częściej w nieludowym kontekście, stając się kategorią historyczną, kultywowaną w „skansenach” konkursów i festiwali, również przez nieludowej proweniencji entuzjastów muzyki ludowej.

Ludowe instrumenty muzyczne – fundament tradycji

Jednym z najważniejszych fundamentów tej tradycji są ludowe instrumenty muzyczne, które jako wytwór ludzkiej ręki są kopalnią wiedzy o życiu jednostki, które je wytworzyło, ale również życiu ludzkości (K. Moszyński).

Muzeum – pierwsze na świecie

Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, posiadające w swoich zbiorach największą w Polsce kolekcję ludowego instrumentarium muzycznego, jedno z najstarszych tego typu muzeów na świecie, a według  niektórych muzykologów pierwsze w świecie tego typu samodzielne muzeum¹, jest instytucją szczególnie predestynowaną do podejmowania aktywnych działań związanych z tematem muzyki i ludowych instrumentów muzycznych.

Misja Muzeum

Podstawową misją muzeum jest więc gromadzenie, ochrona, upowszechnianie i promowanie najcenniejszych obiektów i zjawisk materialnej i niematerialnej tradycji muzycznej związanej z ludowym instrumentarium, jako  przekazów emotywnych, odkrywających i poszerzających wiedzę na temat ludowych instrumentów i repertuaru muzycznego, budujących tożsamość narodową i lokalną, odkrywających muzykę ludu jako muzykę uczestnictwa tworzącą międzyludzkie więzi, kształtujących wrażliwość, poczucie estetyki, kreatywność. Dodatkowo pozwalających postrzegać muzykę tradycyjną jako inspiratora twórców profesjonalnych, która przenikając do obszaru sztuki wysokoartystycznej, pozostawia w niej ślad w postaci dzieł wybitnych.

Realizacja misji

Misja muzeum, realizowana poprzez wizualność muzycznych artefaktów, jak i „materię” żywej muzyki, pozwala na podejmowanie wartościowych działań przybierających różnorodne formy.

Poprzez tradycyjnie proponowane w muzealnictwie – wystawy i pokazy, stanowiące najczęściej punkt odniesienia dla wielu innych muzealnych działań, takich jak: koncerty, warsztaty, lekcje muzealne, prelekcje, wykłady, konkursy, spotkania naukowe, filmy edukacyjne przygotowywane na bazie materiałów zgromadzonych w wyniku badań terenowych, publikacje.

Ponadto poprzez projekty odbiegające od typowo proponowanych – o zmodyfikowanej, a nawet nowatorskiej, hybrydycznej strukturze, łączącej w sobie walory estetyczne, informacyjne i dydaktyczne, ukazujące podejmowany temat w szerokim spektrum towarzyszących jej zjawisk.

Dla specjalistów i wszystkich ciekawych świata

Oferta Muzeum ukierunkowana jest na różne grupy odbiorców: tak entuzjastów i sympatyków muzyki tradycyjnej, miłośników muzyki, jak i wszystkich ciekawych świata, wszystkich poszukujących świadectwa ludzkiej kreatywności w obszarach styku ducha i materii.

Szydłowiec w XVI i XVII w.

Lokalizacja ekspozycji Muzeum w XV-XVI-wiecznym zamku Szydłowieckich i Radziwiłłów, jak też posiadane zbiory historyczno-artystyczne związane z najstarszą historią Szydłowca oraz prezentująca ją wystawa stała Zamek w Szydłowcu. Wokół mecenatu dawnych właścicieli, pozwalają dostrzegać misję Muzeum również w propagowaniu wiedzy o historii i kulturze regionu oraz historii Polski w czasach największej świetności miasta w XVI i XVII wieku.

Dzieje miasta zlokalizowanego w średniowieczu nad rzeką Korzeniówką i jego dorobek artystyczny, ze świadectwami działalności najwybitniejszych twórców i rzemieślników renesansu oraz wczesnego baroku, znakomicie zogniskowanymi m.in. w siedzibie Muzeum – zamku (zachowane architektura i jej detale, dekoracje malarskie), pozwalają odkrywać jego ciekawą, niepozbawioną legend historię, wartość i piękno lokalnego, a zarazem narodowego dorobku kulturowego Szydłowca.

^{1 W połowie lat 70. XX w., dr Erich Stockman, kierownik grupy studiów do badania ludowych instrumentów muzycznych działającej w ramach International Folk Music Council, a zarazem wiceprzewodniczący tej międzynarodowej organizacji, wyraził opinię, iż muzeum szydłowieckie to pierwsze w świecie samodzielne muzeum poświęcone ludowym instrumentom muzycznym. Prywatne archiwum Danuty Paprockiej, List Ludwika Bielawskiego do dyrektor MLIM Danuty Paprockiej z 25 kwietnia 1975 r.}